Kerstmis, een tijd van gezellig samenzijn, liefde, goede voornemens en andere fijne dingen. Cadeautjes onder een versierde kerstboom en leuke kerstfilms kijken. Tenminste, zo kennen wij in Nederland kerst. Maar het kan ook anders. In deze blog gaan we in op de 5 meest kerst mythes vanuit de hele wereld. Je zal versteld staan hoe anders – en angstaanjagend – sommige van deze tradities en mythes zijn.
De kerst traditie waar wij in geloven, in Nederland, is dat de Kerstman op kerstavond langs komt met zijn slee, getrokken door Rudolph. Hij geeft cadeautjes aan iedereen die lief en goed is geweest dat jaar. Kinderen laten wortelen en melk voor Rudolph staan en zo is iedereen blij. Een mooie traditie, gevormd uit mythes en legendes van vroeger. Sommige mythes en tradities van kerst zijn echter anders dan die van ons. Heel anders…
Krampus
Krampus is wellicht een van de meest bekende én engste kerstmythes in de wereld. We hebben het al eerder over deze duivel gehad rond Sinterklaas, waar zijn oorsprong ligt. Echter is hij vooral bekend van zijn associatie met kerst.
Als de Kerstman de “good cop” is, dan is Krampus de “bad cop”. Het is een duivels half geit-achtig monster die stoute kinderen kidnapt en slaat met takken. Zo werkte hij samen met de Kerstman om goede en stoute kinderen te belonen of te straffen.
Wanneer je Krampus ziet in de diverse Hollywood films, dan is het duidelijk dat dit geen lieverdje is en hij echt moet zorgen voor schrik bij mensen. Deze traditie is in grote delen van de wereld nog zeer actief. Er zijn in bepaalde landen ook grote optochten waarbij mensen zich verkleden als Krampus.
Frau Perchta
Als Krampus al geen vrolijke verschijning is, dan is Frau Perchta dat nog veel minder. Deze mythe komt vooral voor in Duitsland en Oostenrijk. Frau Perchta is de kerstheks, die bekend staat als de “buiksnijder”. Zoals deze naam al suggereert, snijdt de kerstheks de buiken open van mensen die lui zijn geweest dat jaar en haalt ze de ingewanden eruit om die mee te nemen en te vervangen met stro, stenen en afval. De legende gaat ook dat ze de tongen van leugenaar eruit snijdt. Om het helemaal leuk te maken wordt ze vergezeld door een groep demonen die stoute mensen martelen.
Al met al dus een hele opmerkelijke en vooral enge kerst mythe, die zeker niet faalt in de schrik aanjagen bij eenieder die stout is geweest gedurende het jaar.
Gryla en Yule
De kerst mythe van Gryle en Yule is ook opmerkelijk en luguber, zoals de twee hierboven. Gryla is een grote oger die tijdens kerst uit haar grot komt en kinderen kidnapt, meeneemt naar haar grot en daar kookt in een grote pan. Yule is de metgezel van Gryla; een reusachtige zwarte kat en 13 trolkinderen. Deze kat speurt tijdens kerst de huizen af naar stoute kinderen. Dit doet hij door stiekem in het donker door de ramen naar binnen te kijken. Ziet hij kinderen die niet braaf genoeg zijn, dan kan hij ze terplekke vangen en opeten.
Deze kerst mythe is vooral nog actief in IJsland. De Yule kat wordt daar Jólakötturinn genoemd.
Père Fouettard
In België en Frankrijk houdt men er ook opmerkelijke kerst mythes op na. Vooral het verhaal van Père Fouettard is er entje om lekker bij te griezelen. Père Fouettard was een slager in Zuid België, zo’n 1000 jaar geleden. Hij en zijn vreselijke vrouw, woonden vlakbij een kostschool, waar ze op een dag 3 jongens naartoe zagen lopen. Met het idee de jongens te beroven, gaven hij en zijn vrouw ze vergiftigde snoepjes, waarna ze stierven. Vervolgens heeft de slager de jongens in stukken gehakt en in een vat bewaard.
Père Fouettard was vroeger de metgezel van de Kerstman, maar toen deze erachter kwam dat hij kinderen vermoord heeft, werd hij gestraft door hem tot knecht van de Kerstman te maken. Volgens de legende is hij nu degene die de kinderen kool geeft als ze stout zijn geweest. Hij is vergelijkbaar met onze zwarte piet die bij Sinterklaas helpt, ondanks dat het toch een kerstmythe is bij onze zuiderburen.
De Kallikantzari
Wie kent de Grinch niet, en deze kerst mythe heeft hier wat van weg. Deze mythe komt vooral in Zuid-Oost Europa en Turkije voor.
De Kallikantzari zijn goblins die in hun grot leven en de ondergang van de wereld plannen. Tijdens de aanloopperiode naar Kerst, komen ze uit hun grot en plagen en pesten ze gedurende 12 dagen alle mensen. Op 6 januari gaan ze terug naar hun grot om hun snode plannen weer verder uit te werken.
Wanneer je aan kerst denkt, zijn deze mythes en legendes niet direct wat in je opkomt. Dit maakt ze niet minder populair en bekend in (grote) delen van de wereld.
Wat is jouw favoriete horrorverhaal rond de kerst?
