In een recent artikel van de NOS waarschuwde Google-topman Sundar Pichai dat we niet blindelings moeten vertrouwen op AI-technologieën. Deze waarschuwing raakt een fundamentele vraag: in hoeverre kunnen we AI inzetten, en wanneer moeten we kritisch blijven? Ook voor Textcase is deze vraag extra relevant als het gaat om vertalingen: AI-vertalingen bieden grote beloftes, maar ook risico’s. In deze blog gaan we in op de kernpunten van de waarschuwing, trekken we dit door naar de vertaalsector, en geven we praktische aandachtspunten voor de inzet van AI in vertalingen.
Wat zegt het NOS-artikel?
Je kunt het gehele artikel hier lezen. We noemen de belangrijkste boodschappen:
- Pichai benadrukt dat zelfs de ‘allernieuwste’ AI-technologie vatbaar is voor fouten.
- Hij zegt dat er bij de ontwikkeling van AI een spanning is tussen de snelheid van ontwikkeling en de noodzaak om veiligheids-, betrouwbaarheid- en ethische maatregelen in te bouwen.
- Het artikel noemt een onderzoek waarin bleek dat er bij 45 % van de antwoorden van AI-hulpmiddelen zoals ChatGPT, Gemini, Copilot en Perplexity iets misging.
- Pichai: ‘mensen moeten leren deze hulpmiddelen te gebruiken waar ze goed in zijn, maar niet blindelings vertrouwen op alles wat ze zeggen.’
- Tevens wordt gewezen op de risico’s van een zogenaamde ‘AI-zeepbel’: enorme investeringen, maar mogelijk geflatteerde verwachtingen.
Deze punten geven een genuanceerd beeld: ja, AI is krachtig en belooft veel – maar nee, het is geen magische oplossing en kent zeker ook beperkingen.
Wat betekent dit voor vertalingen?
Als bedrijf, maar ook als vertaalbureau kun je AI-technologieën inzetten (denk hierbij aan machine-vertaling, post-editing, automatische kwaliteitscontrole), maar de waarschuwing van Pichai geldt ook hier: vertrouwen zonder controle is riskant. Hieronder enkele specifieke implicaties.
AI-vertaling = snelheid + schaal, maar niet automatisch kwaliteit
AI-vertalingen kunnen zeer snel en goedkoop grote volumes verwerken. Dat is aantrekkelijk voor zowel vertalers als opdrachtgevers: snellere levertijden en lagere kosten. Tegelijkertijd gelden de beperkingen:
- Vertalingen kunnen fouten bevatten – niet alleen grammaticaal of stilistisch, maar ook semantisch of contextueel. Denk aan het rapport dat 45 % van de AI-antwoorden fouten bevatte.
- Vertalingen vragen vaak nuance: culturele connotaties, vaktaal (legal, medisch, technisch etc.), doelgroepgericht schrijven. AI-tools zijn daar niet altijd optimaal in.
- Er bestaat een risico dat klant of eindgebruiker denkt: ‘het is automatisch vertaald, dus goed’, terwijl de kwaliteit in werkelijkheid achterblijft.
Voor Textcase betekent dit dat AI een kan onderdeel zijn van de workflow, maar menselijke controle is essentieel. Bekijk hier al onze online vertaaldiensten.
De balans tussen snelheid en verantwoordelijkheid
In het NOS-artikel wordt de spanning tussen snelle innovatie en betrouwbare implementatie benadrukt. In de vertaalsector zien we dit ook terug in:
- Snel willen leveren (via AI) versus zorgvuldig vertalen (met menselijke vertalers).
- Kosten willen drukken versus kwaliteit willen garanderen.
- Procesautomatisering versus maatwerkvertalingen.
Volgens ons ligt de sleutel in dat je geen kwaliteit kunt garanderen als je alleen inzet op snelheid en automatisering. Verantwoordelijkheid betekent ook processen inrichten waarbij AI-output gecontroleerd wordt, en duidelijke communicatie met de klant over wat wel/niet automatisch is gedaan.
Transparantie en verwachtingen managen
Pichai’s uitspraak: ‘mensen moeten leren deze hulpmiddelen te gebruiken waar ze goed in zijn en niet blindelings vertrouwen op alles wat ze zeggen.’ Ook voor ons, en andere vertaalbureaus betekent dit:
- Wees transparant richting klant: is de vertaling volledig door een mens gemaakt, of deels door AI + mens?
- Stel duidelijke kwaliteitsverwachtingen: wat is het resultaat, wat zijn de beperkingen?
- Educatie van klanten: uitleggen dat machine-vertaling echt een hulpmiddel is, geen vervanging voor een professionele, ervaren vertaler.
Toepassingsgebieden: waar werkt AI heel goed en waar minder
AI vertalingen kunnen bijzonder goed zijn voor bepaalde zaken. Denk hierbij aan:
- Grootschalige bulkvertalingen (bijv. product beschrijvingen, standaarddocumenten).
- Interne communicatie waar perfectie minder kritisch is.
- Vertalingen waar snelheid belangrijker is dan absolute nuance.
Daarentegen zijn ze vaak minder geschikt voor bijvoorbeeld:
- Creatieve teksten, marketingmateriaal en copywriting.
- Juridische/medische/technische documenten waar foutloosheid vereist is.
- Doelgroepen met hoge verwachtingen op het gebied van stijl, tone-of-voice of culturele nuance.
Het is dus altijd belangrijk om goed te kijken welke teksten je via AI en vertaler kunt doen, en welke teksten volledig door een vertaler.
Kwaliteitsbewaking en workflows
Om de betrouwbaarheid te garanderen, werken wij aan opdrachten zoals post-editing door ervaren vertalers van door AI gegenereerde vertalingen en kwaliteitschecks op het gebied van terminologiewerk, consistentie, stijl, gecombineerd met menselijk review van de inhoud.
Ethiek, aansprakelijkheid en aansprakelijkheid
Het artikel wijst ook op ethische en investeringsrisico’s: een mogelijk zeepbel, maar ook verantwoordelijkheden voor de tech-bedrijven. Dit soort aandachtspunten is belangrijk voor iedereen die met AI werkt. Denk bijvoorbeeld aan zaken zoals:
- Wie is verantwoordelijk als een AI-vertaling een grote fout bevat?
- Ethische vragen: privacy (bij gebruik van cloud-machinevertaling), databeveiliging, vertrouwelijkheid van documentatie.
- Investeringen: een bureau moet nadenken of het zelf AI-tools ontwikkelt of gebruik maakt van derden en welke risico’s daaraan verbonden zijn.
De waarschuwing van Sundar Pichai en het artikel van NOS vormen een waardevolle boodschap: AI is krachtig en handig, maar geen tovermiddel. Wij zien het als een mogelijkheid, maar het is daarbij wel nodig om de beperkingen te begrijpen en de kwaliteit te bewaken met goede processen. Als je dit doet, kan het absoluut een goed hulpmiddel zijn, maar in onze ogen geen vervanger van menselijke vertalers.
