Veel Nederlanders gebruiken tegenwoordig vaak verkleinwoorden in hun taalgebruik. Vooral wanneer het gaat om gevoelens. Maar bij verkeerd gebruik kunnen ze ook je boodschap teniet doen of denigrerend overkomen. Vandaag gaan we op het gebruik van verkleinwoorden en wanneer je wel of beter niet kunt gebruiken.
Verkleinwoorden zijn woorden met een verkleiningsuitgang waarmee iemand, of iets als klein wordt voorgesteld. Het kan ook gebruikt worden om iemand of iets onbetekenend te maken. Voor een verkleinwoord, wordt er achter een zelfstandig naamwoord een achtervoegsel geplaatst, zoals –tje, -je, -kje en –pje. Voorbeelden van verkleinwoorden zijn dan ‘filmpje’, ‘huisje’, ‘foutje’ of ‘versprekinkje’.
In Nederland zijn we enerzijds dol op het gebruik van verkleinwoorden, maar anderzijds hebben we er ook een hekel aan. Zo werd in 2014 nog het verkleinwoord ‘oudjes’ tot meest gehate woord van Nederland verkozen en viel dit lot vorig jaar op het woord ‘groentjes’. Deze haat-liefde verhouding komt waarschijnlijk doordat verkleinwoorden verschillende betekenissen kunnen hebben. Enerzijds kan het duiden op iets kleins of iets dat weinig voorstelt, maar anderzijds kan het ook heel erg denigrerend overkomen.
Wanneer kun je verkleinwoorden wel kunt gebruiken
Wanneer mensen over zichzelf praten met verkleinwoorden, is het vaak om een probleem kleiner te laten lijken dan het is. Bijvoorbeeld wanneer je te laat komt, dan waren het maar een paar ‘minuutjes’. Of wanneer je iets niet goed hebt gedaan, dan was het maar een ‘foutje’, Je kunt dit hiermee dus je voordeel doen als iets eigenlijk niet helemaal goed is gegaan. Of het verbloemen van fouten nu echt goed is, laten we even in het midden.
Een verkleinwoord kan ook een soort verterende betekenis hebben en kan bijvoorbeeld heel goed gebruik woorden bij iets leuks of schattigs. Denk aan jonge dieren, zoals een ‘konijntje’ of dat nieuwe ‘hondje’ van de buren.
Wanneer kun je verkleinwoorden beter achterwege laten
Wanneer je zakelijk gezien iets wilt uitleggen, bijvoorbeeld tijdens een presentatie of een debat, dan is het verstandig om verkleinwoorden achterwege te laten. Het komt in dergelijke situaties namelijk al snel over als onzekerheid of als een teken van twijfel. Beide zijn zaken die je het liefst wilt voorkomen in het zakelijke leven.
Een verkleinwoord is niet voor niets dat: een woord om iets te verkleinen. Maar waarom zou je iets willen verkleinen? Het komt krachtiger en overtuigender over wanneer je zaken niet verkleint.
Ook kun je verkleinwoorden beter niet gebruiken wanneer het echt neerbuigend, respectloos of oneerbiedig is. Ondanks dat het woorden zijn, kunnen mensen er een vervelend gevoel van krijgen. Denk aan woorden zoals ‘mevrouwtje’. Tegenwoordig kunnen mensen er ook aanstaat aan nemen, iets wat ook niet echt gewenst is.
Verkleinwoorden in andere talen
In veel andere talen gebruikt men verkleinwoorden, maar niet overal zoals wij dat in Nederland doen.
In Italië bijvoorbeeld, wordt er veel gebruik gemaakt van verkleinwoorden, maar dan met een nuance in de betekenissen. Woorden kunnen daar dan eindigen op –etteo, -otto of –uccio.
In het Engels worden de achtervoegsel –y en –ie veel gebruikt voor het verkleinen van een woord. Voorbeelden zijn ‘doggie’ en ‘Billy’. Daarnaast wordt er ook veel ‘little’ voor gezet om iets te verkleinen, zoals ‘a little bit’, wat een klein beetje betekent.
In veel talen, net als in het Nederlands, wordt daarnaast bij het aanduiden van een kleine variant, ook andere woorden gebruikt. Denk aan een varken en een biggetje. Dit maakt het lastig om een goed overzicht te maken van de mogelijkheden van verkleinwoorden in alle talen.
Wil jij tekst vertaald hebben naar een andere taal en staan er verkleinwoorden in? Dan kunnen de vertalers van Textcase je zeker verder helpen. Omdat in ons team veel vertalers werken, kunnen we je zeker koppelen aan iemand die de door jou gewenste taal als moedertaal heeft. Zo weet je zeker dat elke vertaling perfect is.
Leestip: kun je een andere taal leren tijdens je slaap?
We hoeven niet direct heel zwaar te tillen aan verkleinwoorden. Het zijn immers maar woorden. Echter kunnen ze soms wel op een hele vervelende manier gebruikt worden. Let dus bij het gebruik van verkleinwoorden op de betekenis die je ze wilt geven en voorkom dat je andere mensen kwetst.
Gebruik jij veel verkleinwoorden?